Dây bình bát công dụng và cách dùng làm thuốc điều trị tiểu đường

Bình bát không chỉ là loài cây dại mà còn là thực phẩm có lợi cho sức khỏe, là vị thuốc hay trong đông y. Không chỉ là một loại thực phẩm thanh nhiệt, giải độc, bình bát còn là một vị thuốc nam với nhiều công dụng. Hãy cùng tìm hiểu về tác dụng của loài cây này nhé.

Quả cây bình bát dây

Tên khoa học

Dây bình bát có tên khoa học là Coccinia grandis, thuộc họ Cucurbitaceae.

Phân bố và thu hái

Bình bát dây là cây dây leo, lá hình tim hoặc 5 cạnh, sờ vào nhẵn bóng. Trái sống màu xanh, nhiều nhựa, có vị đắng và hơi chát, trái chín có màu đỏ, mọng nước và có vị ngọt

Bình bát mọc hoang trên rất nhiều nơi ở nước ta, vùng nông thôn nơi tôi ở không khó để nhìn thấy loài cây dại này.

Bình bát tươi tốt và ra hoa kết quả quanh năm, người dân có thể thu hái các bộ phận của cây để làm thực phẩm hoặc làm thuốc vào bất kỳ thời điểm nào trong năm.

Nghiên cứu dây bình bát với bệnh đái tháo đường

Bằng phương pháp chiết xuất trong phòng thí nghiệm hóa học các hợp chất thiên nhiên từ bột lá bình bát dây khô, người ta điều chế được một số loại cao như cao etyl acetat, cao hexan, cao nước. Đem các cao trên đi thử nghiệm hoạt tính ức chế enzyme α-glucosidase (loại ezym gây ra sự thủy giải của cacbohydrat và làm glucose thẩm thấu vào máu một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh tiểu đường loại 1) kết quả thu được là các cao này đều có biểu hiện hoạt tính ức chế enzym α-glucosidase.

Kết quả khảo sát của nhóm nghiên cứu đại học sư phạm TP. Hồ CHí Minh phát hiện dịch chiết dây bình bát có tác dụng ức chế Glucosidase. Đây là một trong những cơ sở chứng minh hiệu quả hạ đường huyết, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường của loại thảo dược này.

Từ kết quả trên cho thấy việc sử dụng cây Bình bát dây trong những bài thuốc hỗ trợ bệnh đái tháo đường của dân gian là có cơ sở khoa học.

Công dụng của dây bình bát

Lá Bình bát dây có vị ngọt, tính mát, theo y học cổ truyền có tác dụng thanh nhiệt, mát phế, thanh vị, nhuận táo, sinh tân dịch, dưỡng âm, tiêu độc. Dây bát có một số công dụng sau:

Nóng trong người nổi mụn nhọt, tiểu buốt, bí tiểu: hái lá bình bát dây nấu canh ăn hoặc lấy cả thân và lá già của Dây bát, cắt nhỏ, phơi khô, nấu nước uống, có thể nấu cho sắc nước lại rồi chia làm 3 lần uống trong ngày hoặc nấu loãng dùng thường xuyên như uống nước lọc. Tôi đã thử cách này và thấy hiệu quả, nước bình bát dây có vị ngọt nhẹ khá dễ uống.
Đái tháo đường: người bệnh tiểu đường hái lá non và đọt non Bình bát kết hợp với một số nguyên liệu như thịt cua, thịt heo, cá…nấu canh ăn thường xuyên. Trên thực tế, người hàng xóm của tôi mắc bệnh này đã dùng thử và xác nhận có hiệu quả. Và như nghiên cứu đã trình bày ở trên, phương pháp này hoàn toàn có cơ sở khoa học.
Loét trong miệng hoặc trên lưỡi (dân gian gọi là nổi đẹn): có thể uống nước bình bát phơi khô nấu lên, nước dễ uống nhưng cách này hiệu quả khá chậm. Để có hiệu quả nhanh hơn có thể hái trái bình bát xanh nhai sống, tôi đã từng thử tuy nhiên trái bình bát sống có vị đắng nên rất khó nhai.

Lưu ý:

Dây bình bát là món ăn, vị thuốc khá lành tính. Tuy nhiên, do bình bát tính mát nên những người thường đau bụng, đầy bụng, lạnh bụng với các loại thức ăn, nước uống có tính mát, hoặc đồ ăn, uống lạnh thì nên hạn chế sử dụng, đặc biệt là vào buổi chiều và tối.

Hiện nay, trên thị trường trà dược nhãn hiệu Bông Sen Vàng đã có bán nhiều loại trà dạng túi lọc nên rất dễ dùng, giá cả phù hợp, mẫu mã rất đa dạng, hương vị độc đáo, 100% nguyên liệu tự nhiên giúp phòng chống lão hóa, tăng cường miễn dịch, thúc đẩy quá trình thải độc trong cơ thể, chống viêm, thanh nhiệt, lợi mật và hóa thấp. Đặc biệt trà thảo dược Bông Sen Vàng có lợi ích trong các trường hợp vàng da, tiểu vàng, tiêu hóa chậm, táo bón do ăn uống thiếu khoa học – ăn thức ăn nhiều chất béo, uống nhiều rượu bia và hút thuốc. Sản phẩm trà dược của Công ty Bông Sen Vàng được người tiêu dùng rất yêu thích và lựa chọn.